Of je nu paardencoach bent of niet, de volledig herziene editie van het boek ‘Coachen met paarden – de wijsheid van de kudde’ van Ruud Knaapen, is geen gemakkelijk boek. Maar de mate waarin je in staat bent de inhoud te ‘begrijpen’, heeft meer te maken met de mate waarin je bereid en in staat bent je te laten veranderen dan met je kennisniveau.
Een boek dat de wijsheid van paarden samenvat in de zin ‘kijk niet naar mij, kijk naar waar ik naar wijs’, laat zich niet begrijpen door te kijken naar de woorden, naar wat er precies geschreven staat en hoe dat zich verhoudt tot andere woorden en theorieën. Het boek zegt in alles: ‘kijk niet naar mij, kijk naar waar ik naar wijs’.
Als je dan door de ogen van de auteur en door de ogen van het paard meekijkt, dan ontvouwt zich een wijsheid die – eenmaal herkend – je blik op de wereld van alledag blijvend verandert. De geformuleerde beginselen van de kudde stellen de werkelijkheid centraal:
- Er is ordening; de werkelijkheid ordent de kudde
- De kudde draagt; erkennen dat je meedraagt is een oplossende realiteit
- Kuddes zijn (“a priori”) compleet: de werkelijkheid zoals die geschonken is, is jouw innerlijke kudde
Die werkelijkheid waar we als mensen zo gemakkelijk wat van vinden, waar we invloed op uit willen oefenen en controle, die werkelijkheid is al in harmonie met zichzelf. Paarden nodigen je uit om jezelf niet langer buiten die werkelijkheid en buiten die harmonie te plaatsen. Om al je ideeën, verlangens, verhalen en oordelen over die werkelijkheid op te geven.
De zin uit het boek die daar voor mij het meeste naar verwijst is: “Maak het verschilloos.” Bij het schrijven van die woorden, voel ik wat ik steeds voel als ik deze wijsheid nader: een onverklaarbare hoeveelheid angst. Zo spannend is het om je over te geven aan de werkelijkheid, om er werkelijk niets meer tussen te plaatsen en de harmonie op te merken die, in de woorden van de auteur, “al voortdurend het geval is”.
Soms denk ik dat we misschien wel banger zijn voor geluk en lichtheid van leven dan voor het donker dat huist in onze verhalen. Terwijl het essentieel is voor iedere (paarden)coach, iedere teamleider, iedere ouder, iedere professional en ieder mens om de ware aard van de werkelijkheid te (h)erkennen en te zien hoe deze zich “iedere seconde opnieuw” aan ons toont: roerloos en aan de woorden vooraf. “Het is stil, midden in dit.” De zin die verwijst naar de peilloze diepte van een paardenoog, en van het leven.
Het herkennen van die werkelijkheid is essentieel om het simpele feit dat je alleen dan de wijsheid vindt om te weten wat gaat en de levenskracht om die wijsheid vorm te geven. Of vinden wijsheid en levenskracht jou? ‘Coachen met paarden – de wijsheid van de kudde’ is allereerst een boek over het leven, en pas in tweede instantie een boek over paarden en paardencoaching. Om die reden is het een boek voor iedereen die – met de stroom mee – wil leven (en werken, leiden, coachen).
Met een buiging voor de auteur en voor iedere lezer die bereid is zich te laten raken, opnieuw en opnieuw en opnieuw.
Tekst tussen aanhalingstekens zijn citaten uit het boek of op andere momenten door de auteur geuite woorden over (de inhoud van) het boek. Eventuele misinterpretaties zijn volledig voor mijn rekening.
Foto: deel van de kaft van het boek, schilderij van Silvana Amodio
WijsGoed 